Wat is vruchtensap?

Daar kunnen we kort over zijn. Vruchtensap is sap van fruit. Maar betekent dat ook dat vruchtensap drinken hetzelfde is als fruit eten? Om die vraag beter te kunnen beantwoorden leggen we de verschillende soorten vruchtensap onder de loep:

Vers vruchtensap

Dit bestaat voor 100% uit fruit. Als je zelf een sinaasappel perst en verder niets toevoegt aan het sap heb je vers vruchtensap.

Vruchtensappen uit concentraat

Hier hebben we niet te maken met vers sap uit fruit, maar met sap uit concentraat ^[1]. Dat is hetgeen wat er achterblijft als je het water uit vers vruchtensap destilleert. De reden om het sap te concentreren is dat het op die manier beter houdbaar is buiten de koelkast en zodoende ook makkelijker te transporteren is. Het is mogelijk dat vruchtensappen uit concentraat voor 100% uit fruit bestaan (daarmee wordt bedoeld dat er verder geen stoffen zijn toegevoegd) maar dit fruit is niet standaard vers.

Vruchtennectar

Dit wordt ook wel vruchtendrank genoemd en bevat de minste hoeveelheid vruchtensap van alle drie. Vaak bevat dergelijk drinken de minimale hoeveelheid fruit die door de Europese Richtlijn is vastgesteld om een product vruchtendrank te mogen noemen. In praktijk betekent dat regelmatig dat vruchtendrank voor de helft of driekwart uit andere ingrediënten bestaat ^[2].

Hoe weet je met welke soort vruchtensap je te maken hebt?

Dat kan je achterhalen door de ingrediëntenlijst op de verpakking door te nemen. Op de verpakking van vruchtennectar of vruchtensap uit concentraat staat altijd vermeld uit hoeveel procent fruit het drankje bestaat. Concentraat en vruchtendrank mogen ook toegevoegde suikers, vitaminen en mineralen bevatten. Volgens de richtlijnen mag niet meer dan twintig procent van een vruchtendrank uit suiker of honing bestaan ^[3]. Dat betekent nog steeds dat er een flinke hoeveelheid suiker toegevoegd mag worden. Hoeveel precies is wederom af te lezen van de verpakking. Ook goed om te weten: bij de bereiding van sap kunnen de voedingsstoffen die fruit van nature bevat zoals vezels en vitamines verloren gaan.

Welke soort vruchtensap kan je het beste drinken?

In principe moet je dat nog altijd zelf bepalen, maar vers vruchtensap bevat in tegenstelling tot concentraat en vruchtendrank geen toegevoegde suikers en/of zoetstoffen. Ook kan vers vruchtensap iets meer natuurlijke vitaminen en mineralen bevatten. Daarentegen bevat vers vruchtensap wel gewoon calorieën net als vruchtendrank en concentraat. Drinken verzadigd doorgaans minder sterk dan vast voedsel. Dat betekent dat je er niet echt verzadigd van raakt waardoor je ongemerkt meer calorieën binnenkrijgt dan je bedoeling is.

Hoe verschilt vruchtensap drinken van fruit eten?

Is vruchtensap drinken hetzelfde als fruit eten? Het antwoord is nee: fruit behoort tot de ‘daily essentials’. Dit zijn voedingsmiddelen die je kunnen voorzien van essentiële voedingsstoffen die je dagelijks nodig hebt. Vers fruit bevat onder andere vitamines en vezels. Het advies is om er per dag 200 gram van te eten. Je kunt dit advies niet vervangen voor 200 milliliter vruchtensap.

Vruchtensap bevat minder waardevolle voedingsstoffen dan vers fruit

De essentiële voedingsstoffen in vruchtensap zijn (een stuk) minder toereikend dan die van vers fruit. Dat komt onder andere omdat er voedingsstoffen verloren gaan tijdens de bereiding van het sap. Natuurlijk blijven er wel wat vitamines over, maar die krijg je veel meer binnen door gewoon twee porties fruit te eten. De vezels die normaliter in vers fruit voorkomen vind je in vruchtensap niet meer terug.

Verse sappen bevatten meestal iets meer vitamines en vezels

Verse vruchtensappen, zoals verse sinaasappelsap, bevatten meestal meer vitamines dan sap uit een pak. Als er in het sap nog vruchtvlees aanwezig is heb je ook kans op vezels, die bevinden zich namelijk in het vruchtvlees.

Vruchtensappen zorgen voor een hogere calorie-inname dan het eten van fruit

Doorgaans heb je voor één glas sinaasappelsap vier sinaasappelen nodig. Komt het snel voor dat je vier sinaasappelen los achter elkaar opeet? Waarschijnlijk niet, mede doordat het veel te bewerkelijk is. Met het drinken van vruchtensappen kan je ongemerkt veel calorieën binnenkrijgen terwijl je al het fruit dat in vruchtensap zit nooit in een keer zou opeten.

Wat zijn mogelijke nadelen van het drinken van vruchtensap?

Vruchtensappen doen in de hoeveelheid suiker en calorieën vaak niet onder voor normale frisdranken. Een glas appelsap bevat volgens cijfers van het Voedingscentrum zo’n vijf suikerklontjes en 92 calorieën ^[4]. Een normale cola bevat zeven suikerklontjes.

Suiker is niet per definitie slecht

Suiker is niet per definitie slecht voor je een af en toe een sapje drinken is dat absoluut ook niet. Het risico schuilt er voornamelijk in dat je snel en ongemerkt veel extra suikers en calorieën binnen kunt krijgen als het uit drinken komt. De kans op een positieve energiebalans kan daardoor toenemen. Als laatst lijkt het zuur in vruchtensap een negatieve uitwerking op de mondgezondheid te hebben.

Het glazuur van je tanden kan erdoor worden aangetast waardoor tanderosie kan ontstaan. Dit is niet meer te herstellen. Nogmaals: deze ‘nadelen’ treden heus niet op als je af en toe een glaasje vruchtensap (of frisdrank) drinkt. Mogelijk wel als je vanuit de overtuiging dat vruchtensap net zo goed voor je is als fruit, een liter sap per dag drinkt.

Conclusie: Vruchtensap lijkt meestal meer op frisdrank dan op fruit

Dat vruchtensap over het algemeen een beter imago heeft dan frisrank is, met uitzondering van vers vruchtensap, ongegrond. De hoeveelheid suikers en calorieën zijn vergelijkbaar, evenals de gebrekkige hoeveelheid of zelfs afwezigheid van nuttige voedingsstoffen.

Is het beter om geen vruchtensap te drinken?

Als jij kunt genieten van een (verse) vruchtensap bij het zondagse ontbijt of in de zon op een terrasje moet je dat absoluut blijven doen. De boodschap die we met dit artikel graag willen brengen is dat een titel als ‘vruchtensap’ zeer misleidend kan zijn. Het halo-effect kan optreden. Dat betekent dat de eigenschappen van een bepaald product gegeneraliseerd worden om tot een eindoordeel te komen. Sap drinken vanuit deze overtuiging kan je fysieke doelen flink belemmeren en een negatieve in plaats van positieve impact op je gezondheid hebben. Sap drinken vanuit deze overtuiging kan je fysieke doelen flink belemmeren en een negatieve in plaats van positieve impact op je gezondheid hebben. Wil je dagelijks voldoen aan de aanbevolen hoeveelheid fruit om je gezondheid te ondersteunen?

Eet de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid fruit en zie sap als een lekker extraatje op z’n tijd

Ons advies is om dan gewoon twee stuks fruit per dag te eten en lekker te variëren met verschillende fruitsoorten. De gezondheidseffecten van het sap zijn namelijk niet te vergelijken met die van het verse fruit. Dat komt mede door de voedingsstoffen die tijdens het productieproces verloren kunnen gaan. Als je graag een sapje drinkt kan je op de verpakking hiervan vaak terugzien wat je er precies mee binnenkrijgt en op basis daarvan een weloverwogen keuze maken. Om echt zeker te zijn van je zaak kan je natuurlijk ook je eigen sappen maken van vers fruit. Zo weet je zeker dat er niets anders aan wordt toegevoegd.